De diverse praktijk van duurzaamheid: van automotive tot agroketen

28 januari 2023

Drie bedrijven (Rotra, AAG en Koppert) en een onderzoeker laten op openhartige wijze zien hoe zij op zeer verschillende manieren duurzaamheid toepassen in logistiek, automotive, tuinbouw en de varkenshouderij. Het is het sluitstuk van vijf jaar SCELP over het onderwerp duurzaamheid. Dat heeft geleid tot veel kennis en inzichten, die steeds meer in praktijk worden gebracht. Belangrijkste advies aan supply chain professionals: begín!

De aanwezige leden van SCELP zijn het over één ding eens: duurzaamheid staat permanent en prominent op de agenda van hun bedrijven. Supply chain professionals zijn bij uitstek de personen die de regie kunnen voeren over dit belangrijke onderwerp, omdat zij de hele keten overzien.

Over een ding verschillen de meningen: hoe pak je het aan? De een denkt dat stap-voor-stap de beste aanpak is. De ander gelooft in het ontstaan van fundamenteel andere businessmodellen. Op deze avond zien we verschillende praktijkvoorbeelden langskomen. Wat ze gemeen hebben: een pragmatische aanpak. Want de tijd van praten is wel voorbij.

Rotra, klimaatneutrale vervoerder

De Koninklijke Rotra Groep is een digitale exporteur van zee- en luchtvracht. In 2019 introduceerden ze rotraNext, een digitaal platform waarmee klanten via een control tower real-time inzicht hebben over hun zendingen. Efficiëntie en duurzaamheid zitten stevig verankerd in Rotra’s DNA en sinds de jaren 80 hebben ze verschillende duurzame maatregelen genomen, waaronder intermodaal vervoer en slimmere automatische planning.

In samenwerking met duurzaamheidspartner Climate Neutral Group realiseert Rotra inmiddels 100% klimaatneutraliteit met alle vestigingen. Dat doet het bedrijf door te meten, reduceren en compenseren.

Een belangrijk onderdeel van Rotra’s duurzaamheidsaanpak is de Rotra Green Footprint, waarmee klanten hun uitstoot kunnen compenseren. Daarnaast zetten ze in op vervoer over water, dat veel uitstoot voorkomt en de weg ontlast. Hiertoe bouwde Rotra zelf een containerterminal in Doesburg, waarmee ze en logistieke hotspot in Gelderland hebben gecreëerd.

Met name de combinatie van duurzaamheid en digitalisering zorgt ervoor dat Rotra, en zijn klanten, grote stappen maken in het beperken van uitstoot. De duurzame opties die Rotra aanbiedt, zijn via het digitale platform gemakkelijk te kiezen en te realiseren. Zo worden klanten gestimuleerd steeds meer duurzame keuzes te maken. Ook gaat Rotra actief in gesprek met ketenpartners om meer duurzame opties te kunnen aanbieden Daarin ziet Rotra voor zichzelf een belangrijke rol weggelegd.

Belangrijkste tip: stel zeker dat je initiatieven ook gedragen worden door de overheid en dat je nauw met ze samenwerkt om te zorgen dat innovatieve ontwikkelingen geen hinder ondervinden van achterblijvende regelgeving.

Alliance Automotive Group (AAG): voortvarend begonnen

AAG verkoopt en distribueert auto-onderdelen en -accessoires door heel Europa. Dit bedrijf bevindt zich daarmee in de wereld van benzinemotoren, wat niet per definitie een duurzame sector is. Toch is AAG in 2021 begonnen om aandacht te besteden aan duurzaamheid.

De eerste vraag die AAG zich stelde was: wat stoten we uit?
De tweede: hoe kunnen we die uitstoot terugbrengen?
En de derde: wat kost dat?

Er werden acht scenario’s opgesteld; duurzame maatregelen waarvoor de impact en de kosten op hoog niveau zijn doorgerekend. Deze kunnen leiden tot een beperking van 38% van de uitstoot. Het gaat onder andere om duurzamer vervoer en het energiezuiniger maken van panden.

Dat vergt investeringen, maar het bespaart ook kosten. Ook al is die business case niet sluitend, AAG vindt het vanuit duurzaamheidsoogpunt de investering waard. Bovendien gaat het bedrijf er vanuit dat de duurzaamheidsinspanningen naast positieve invloed op het milieu ook andere positieve effecten hebben, bijvoorbeeld waardering van klanten.

De scenario’s worden nu per land in sustainability teams doorgerekend en uitgevoerd.

Belangrijkste tip: reken op hoofdlijnen door wat er mogelijk is en maak dan de keuze om ervoor te gaan. Bij AAG is de mogelijke 38% besparing nu een concrete doelstelling geworden.

Koppert: duurzaam product verdient duurzame keten

Koppert kweekt, verpakt en verscheept natuurlijke plaagbestrijders voor de land- en tuinbouw. Het heeft dertig dochtervestigingen in de wereld en verschillende productielocaties. Koppert is ontstaan uit een duurzaamheidsgedachte. Toch veroorzaakt het bedrijf ook zelf CO2-uitstoot door onder andere transport. In 2018 is Koppert daarom begonnen met een duurzaamheidsprogramma, aan de hand van vijf SDG-thema’s.

Het familiebedrijf kiest voor een pragmatische aanpak, en is ‘gewoon begonnen’. Ze hebben de huidige situatie in kaart gebracht, een roadmap gemaakt en zijn aan de slag gegaan met laaghangend fruit. Enkele van de maatregelen zijn: aanschaf van biokerosine voor luchtvracht, een verzenddoos van karton en papierpulp in plaats van EPS (piepschuim), een duurzaam alternatief voor de plastic flessen en elektrisch wegtransport waar mogelijk.

Belangrijkste tips:

• Zorg voor board level support. Pas dan komt een duurzaamheidprogramma echt van de grond.
• Meet met een duidelijk systeem en zorg voor heldere rapportages, ook ter voorbereiding op wetgeving hierover.
• Co-create en ga niet zelf het wiel uitvinden; zoek gespecialiseerde partners.

De varkenshouderij: uitdagingen samen in de keten aanpakken

Onderzoeker Mariël Benus onderzocht: hoe duurzaam is de varkensketen in Nederland en wat moet er nog gebeuren?

De eerste constatering is dat er in de varkenshouderij al veel bereikt is op het gebied van duurzaamheid, ook al is het voor de buitenwereld niet zo zichtbaar. Sinds 1980 is het aantal varkens in Nederland gelijk gebleven maar de uitstoot (van o.a. fijnstof, stikstof, fosfaat) gedaald. Het gebruik van antibiotica is afgenomen en de voederconversie is gedaald; de hoeveelheid voer die nodig is om een kilo vlees te verkrijgen.

Er zijn veel ontwikkelingen in de varkensindustrie, die verdere ontwikkeling noodzakelijk maken. Bijvoorbeeld de snelle toename van capaciteit in China, kostprijscompetitie, de aangescherpte wetgeving, maatschappelijke druk inzake dierenwelzijn en milieu-impact, meer aandacht voor de carbon footprint, lokale productie en circulair veevoer. Tot slot de vleesvervangerstrend. Om die het hoofd te bieden is ketensamenwerking heel belangrijk.

Belangrijkste tip:

Alleen samen kunnen partijen de ‘license to produce’ van de varkensproductie veiligstellen. Dat vraagt om een vraaggestuurde keten, zoals we die o.a. in de biologische varkenshouderij al zien. Daar moeten alle stakeholders bij betrokken worden, ook dierenwelzijnsorganisaties en de overheid.

Conclusie

Wat we uit deze praktijkverhalen kunnen leren, is dat duurzaamheid een reis is, waarvoor visie, vasthoudendheid en commitment nodig is. Dat het loont om het als een programma aan te pakken, met duidelijke doelstellingen. En dat je vooral moet beginnen, successen boeken, vertrouwen opbouwen en doorgaan. Supply chain professionals spelen daarin een belangrijke rol, die vraagt om sterk persoonlijke leiderschap.

Sfeerimpressie van de avond: